Nhựa là một trong những nguyên liệu phổ biến và giá rẻ nhất được ứng dụng trong đời sống của con người. Bất kỳ nơi đâu cũng có sự xuất hiện của các sản phẩm làm từ nhựa. Vậy nhựa là gì và ứng dụng ra sao? Cùng phelieuhoabinh.com tìm hiểu chi tiết hơn về nhựa trong đời sống nhé!
Nhựa là gì?
Trước khi giúp các bạn hiểu nhựa làm từ gì thì các bạn cần nắm được định nghĩa cơ bản về nhựa. Bạn có thể hiểu đơn giản nhựa (hay còn được gọi là chất dẻo).
Trong tiếng Anh nhựa là plastic được hiểu là các hợp chất cao phân tử. Nhựa được dùng làm nguyên liệu để sản xuất ra nhiều loại vật dụng, sản phẩm khác nhau để phục vụ đời sống sinh hoạt của con người như: Bàn, ghế, chai lọ, áo mưa,…cũng như các sản phẩm phục vụ ngành công nghiệp hiện đại ứng dụng trong sản xuất, xuất nhập khẩu.
Trước đó, thuật ngữ nhựa có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp ”plastikos”, có nghĩa là phù hợp để đúc. Điều đó có nghĩa là nhựa được sinh ra để có độ dẻo tốt để đúc nên các sản phẩm khác. Nhựa cho phép đúc, ép hoặc nén thành nhiều hình dạng khác nhau. Từ dạng màng mỏng cho đến dạng sợi, tấm, ống, chai, hộp…
Từ định nghĩa nhựa là gì, các bạn tiếp tục tham khảo thêm về cấu tạo của nhựa ở phần tiếp theo của bài viết này nhé!
Cấu tạo cơ bản của nhựa
Được biết, cấu tạo cơ bản của nhựa bao gồm: Chất dẻo, chất hữu cơ và chất vô cơ. Ngoài ra, nhà sản xuất nhựa trên thế giới hiện nay vẫn còn thêm một số phụ gia để làm tăng độ bền, độ dẻo dai, khả năng chống cháy…của sản phẩm cuối cùng.
Bên cạnh các thành phần cấu tạo của nhựa làm từ gì trên đây thì còn có thêm chất tạo màu giúp sản phẩm có được màu nổi bật, chân thật hơn trên thực tế. Từ thành phần cấu tạo của nhựa giúp sản phẩm có một số tính chất nổi bật bao gồm:
- Nhựa có tính dẻo, dễ đúc thành những sản phẩm có hình dạng khác nhau.
- Nhựa có khả năng gia công tạo hình vô cùng linh hoạt, có thể tạo ra những sản phẩm đa dạng từ tấm, sợi, ống, chai lọ…với hình dáng đẹp mắt và màu sắc sắc nét.
- Nhựa có tính cách điện tốt và cản nhiệt nhất định khi sử dụng hằng ngày.
- Nhựa có khả năng chống ăn mòn bề mặt cao nên được sử dụng trong nhiều môi trường khác nhau.
Tùy vào loại nhựa là gì và thành phần ra sao để cho ra những sản phẩm có đặc điểm thích ứng với với nhu cầu sử dụng của người dùng.
Phân loại nhựa
Dựa vào phản ứng của polyme với nhiệt và ứng dụng để phân loại nhựa như sau:
Phân loại phản ứng của polyme với nhiệt
- Nhựa nhiệt dẻo:
Đây là loại nhựa khi nung nóng đến nhiệt độ chảy mềm thì nhựa sẽ chảy mềm ra và khi hạ nhiệt độ thì trở nên rắn lại. Để sẩn xuất nhựa này cần dùng phương pháp trùng hợp. Các mạch đại phân tử của nhựa nhiệt dẻo liên kết bằng các liên kết yếu (liên kết hydro, vanderwall).
Nhựa nhiệt dẻo có khả năng tái sinh được nhiều lần gồm: Poly Etylen (PE), Poly Propylen (PP), Poly Styren (PS), Poly Metyl Metacrylat (PMMA), Poly Etylen Terephtalat (PET),…từ đây bạn đã hiểu được nhựa pp là gì và nhựa pe là gì và có cấu tạo ra sao?
>>> Có thể bạn quan tâm: Đơn vị thu mua phế liệu nhôm giá cao uy tín
- Nhựa nhiệt rắn:
Đây là loại nhựa được làm từ hợp chất cao phân tử có khả năng chuyển sang trạng thái không gian 3 chiều dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc phản ứng hóa học và sau đó không nóng chảy hay hòa tan trở lại được nữa, không có khả năng tái sinh.
Một số loại nhựa nhiệt rắn hiện nay bao gồm: Ure focmadehyt [UF], nhựa epoxy, phenol formaldehyde (PF), nhựa melamin,..
- Vật liệu đàn hồi: Đây là loại nhựa có tính đàn hồi như cao su.
Phân loại theo ứng dụng
Sau khi hiểu cách phân loại nhựa là gì thông qua phản ứng của polyme với nhiệt thì bạn còn biết các loại nhựa theo ứng dụng gồm:
- Nhựa thông dụng: Đây là loại nhựa dùng phổ biến giá rẻ, dùng nhiều trong những vật dụng thường ngày, như: PP, PE, PS, PVC, PET, ABS,…Từ đây bạn đã hiểu nhựa abs là gì.
- Nhựa kỹ thuật: Đây là loại nhựa có tính chất cơ lý trội hơn so với các loại nhựa thông dụng, thường dùng trong các mặt hàng công nghiệp, như: PC, PA,……
- Nhựa chuyên dụng: Là loại nhựa tổng hợp chỉ sử dụng riêng biệt cho từng trường hợp.
>>> Có thể bạn quan tâm: Cập nhật bảng giá thu mua phế liệu sắt mới nhất hôm nay
Ứng dụng quan trọng của nhựa trong đời sống hiện nay
Hiện nay, mặc dù ứng dụng của nhựa rất phổ biến nhưng không phải ai cũng hiểu nhựa là gì. Cụ thể:
- Nhựa Plastic dùng nhiều trong y tế, nội thất, công nghiệp, dân dụng. Vì nhựa này giá rẻ nên có thể được dùng thay thế một số vật liệu khác.
- Nhựa Plastic PE được dùng làm túi xách các loại, thùng can dùng để đựng chất lỏng với nhiều kích cỡ khác nhau. Nhựa này có thể dùng làm nắp chai lọ nhưng dễ có mùi cần bảo quản ở những điều kiện thích hợp.
- Nhựa Plastic PP (Polypropilen) có giá rẻ, có thể chịu được nhiệt độ cao khoảng 100 độ C thích hợp làm bao bì.
- Nhựa Plastic PS (Polystyren) có tính chất là cứng trong suốt. Đây là một loại nhựa không màu nên rất dễ ứng dụng tạo màu thích hợp làm hộp xốp.
- Nhựa PVC (Polyvinylclorua) được ứng dụng nhiều để làm bao bọc dây cáp điện, làm ống thoát nước, áo mưa, màng nhựa gia dụng… màng co bao bọc các loại thực phẩm bảo quản vì có thể chống điện và nhiệt tốt. Nhựa này, lưu hành trong thời gian ngắn như thịt sống, rau quả tươi…cũng rất phổ biến.
Nhựa có độc tố không?
Nhựa có thể có độc tố tùy thuộc vào loại nhựa cụ thể và cách sử dụng. Một số loại nhựa có thể chứa các chất hóa học độc hại như bisphenol A (BPA) hoặc phthalates. Nhựa cũng có thể chứa các hợp chất kim loại nặng như chì hoặc cadmium. Khi nhựa này bị phân hủy hoặc tiếp xúc với nhiệt độ cao, các chất độc này có thể được giải phóng và gây hại cho con người.
Tiếp xúc với nhựa có độc tố có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm vấn đề về hệ tiêu hóa, hệ thần kinh, hệ thống hormone và tổn thương gan. Ngoài ra, một số nhựa có thể gây kích ứng da và dị ứng.
Tuy nhiên, không phải tất cả các loại nhựa đều độc hại. Một số nhựa đã được phát triển để không chứa chất độc hại như BPA và phthalates. Chúng được sử dụng trong các sản phẩm tiếp xúc thường xuyên với con người, chẳng hạn như chai nước uống. Các chuyên gia khuyến cáo nên chọn nhựa không chứa BPA và phthalates để giảm tiếp xúc với các chất độc hại.
Để đảm bảo an toàn, nên tuân thủ hướng dẫn về sử dụng và bảo quản sản phẩm nhựa, đặc biệt là khi sử dụng trong thực phẩm và đồ uống.
Lưu ý khi sử dụng đồ dùng nhựa
- Khi mua đồ dùng nhựa, hãy kiểm tra xem sản phẩm có chứa BPA, phthalates hoặc các chất độc hại khác không. Hãy lựa chọn các sản phẩm đã được đánh dấu an toàn và không chứa các chất này.
- Nhựa có thể phóng tác những chất hóa học khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Tránh sử dụng đồ dùng nhựa trong việc đun nấu, hâm nóng thực phẩm trong lò vi sóng hoặc cất trong nhiệt độ cao.
- Đồ dùng nhựa một lần như ly nhựa, ống hút, túi nhựa mỏng thường không được thiết kế để tái sử dụng. Hạn chế việc sử dụng và vứt bỏ sau khi sử dụng một lần để giảm lượng rác thải nhựa.
- Khi vệ sinh đồ dùng nhựa, hãy sử dụng nước ấm và xà phòng nhẹ để rửa sạch. Tránh sử dụng chất tẩy rửa mạnh hoặc chất tẩy rửa có chứa hóa chất độc hại.
- Khi bạn không sử dụng đồ dùng nhựa nữa và không thể tái sử dụng, hãy thải nó vào thùng rác phù hợp hoặc hệ thống tái chế. Đảm bảo tuân thủ quy định về phân loại rác để hỗ trợ quá trình tái chế và giảm ô nhiễm môi trường.
- Khi có thể, hãy xem xét sử dụng các sản phẩm thay thế không nhựa, chẳng hạn như thủy tinh, thép không gỉ, gỗ, gốm sứ hoặc các vật liệu tái chế.
Thời gian phân huỷ đồ dùng nhựa trong môi trường
Sau đây là bảng thông tin về thời gian phân huỷ đồ dùng nhựa trong môi trường sống hiện nay.
| Sản phẩm | Nguyên liệu cấu tạo | Thời gian phân hủy |
| Túi nilon và bao nhựa mỏng | Hợp chất High-Density Polyethylene (HDPE) | Từ 10 – 100 năm |
| Túi nhựa dày, dai | Hợp chất Low-Density Polyethylene (LDPE) | Từ 500 – 1000 năm |
| Chai nhựa | Nhựa Polyethylene Terephthalate (PET) | Từ 450 – 1000 năm |
| Chai chất tẩy rửa | Hợp chất High-Density Polyethylene (HDPE) | Từ 500 – 1000 năm |
| Ống hút nhựa | Nhựa Polypropylene (PP) | Từ 100 – 500 năm |
| Thìa, nĩa nhựa | Nhựa PE, PP,… | Từ 100 – 500 năm |
| Bàn chải đánh răng | Nhựa Polyamide (PA) | Trên 500 năm |
| Cốc sữa chua | Nhựa Polypropylene (PP) | Từ 100 – 500 năm |
| Ly xốp | Nhựa Extruded Polystyrene Foam (XPS) | Từ 50 – 500 năm |
| Nắp chai | Nhựa Polypropylene (PP) | Từ 100 – 500 năm |
| Tã lót và băng vệ sinh | Nhựa Polypropylene (PP) | Từ 250 – 500 năm |
Nhìn chung, bài viết trên đây đã giúp các bạn hiểu một cách cơ bản nhựa là gì, cấu tạo ra sao và phân loại như thế nào. Đồng thời, phelieuhoabinh.com cũng giúp các bạn hiểu cách ứng dụng nhựa trong đời sống và thời gian phân hủy các loại đồ dùng bằng nhựa chi tiết nhất.
